Zondag 5 mei 2024 om 16:00 uur

Update 4 mei: Het concert is uitverkocht.

Ralph verraste ons met een uitgebreide toegift: het derde deel van Keith Jarretts Köln Concerto. Keith Jarrett begon dit concert met de tonen van de gong van het Keulse operahuis wat een gesmoord gelach van het publiek opleverde. Nu 49 jaar later eindigde de vertolking van Ralph ook op een onverwachte wijze – en nu gevolgd door een daverend gelach van het publiek. Download dit bestandje om dit bizarre toeval nogmaals te beleven.

Lees hier de recensie in Ugenda door Thomas Wijsman van dit concert.

RALPH VAN RAAT, piano 

‘Wild avantgardistisch’

‘Wild avantgardistisch’ zo karakteriseert Ralph van Raat dit programma. Het wordt een concert met heel veel complexe muziek. En alles wordt, zoals u gewend bent, door Ralph op zijn eigen wijze enthousiast toegelicht. Virtuositeit staat sowieso centraal, dus verwacht spectaculaire momenten.

foto Heather Pinkam

Voor de pauze hoort u werk van een aantal grote vernieuwers uit de tweede helft van de 20e eeuw. Cage’s Music of changes is een baanbrekend werk van aleatorische muziek. Alle muzikale beslissingen betreffende toonhoogte, duur dynamiek en tempo zijn gebaseerd op de Chinese tekst I Ching, het boek der veranderingen. De Japanse grootmeester Toru Takemitsu was sterk beïnvloed door Cage’s aleatoriek. In zijn Piano Distance zal u de invloed van Cage’s indeterminisme en zijn techniek van ritmische structuur niet ontgaan. Tan Dun (die opgroeide tijdens de culturele revolutie) studeerde aan het conservatorium van Beijing, verhuisde naar de VS en ontwikkelde zich tot een van de leidende figuren van de hedendaagse muziek. Contacten met avantgardisten als Takemitsu, Crumb en Werner Henze beïnvloedden zijn stijl die zowel Chinese als westerse invloeden laat horen. Ook de muziek van de Italiaan Salvatore Sciarrino is radicaal avantgardistisch. Sciarrino’s muziek kenmerkt zich door een vervreemdend idioom, gebouwd op intieme en subtiele geluiden waarbij klank wordt teruggebracht tot haar pure essentie.

Het tweede deel van het programma is gewijd aan Pierre Boulez en zijn collega Claude Ballif. Het bijzondere aan het stuk van Boulez is dat je zijn ontwikkeling hoort van student naar volwassen componist. Alle Boulez-elementen zijn al aanwezig, maar in een veel overzichtelijkere, duidelijkere vorm dan in zijn latere werk. Eigenlijk zijn deze werken daardoor toegankelijker, alhoewel ze niet bepaald in C-groot staan!

De Passe-Temps van Ballif (voltooid in 1997) vormen een reeks stukken die op een abstract niveau vooral geïnspireerd zijn door een componist, variërend van Mozart tot Cage. In alle stukken binnen de reeks staat echter het vormexperiment centraal: beïnvloed door het gedachtengoed over ’toeval’ van Cage en de mobiele, altijd veranderende structuren van de Derde Sonate van zijn vriend Boulez. Echter, Ballif blijft overal trouw aan de taal van de avant-garde en zijn virtuoze klankwereld zorgt voor constante verrassingen.

Het werk van Boulez is onuitgegeven en wordt door Ralph als enige ter wereld gespeeld. Klik hier voor zijn toelichting op dit werk.

Programma
Toru Takemitsu: Piano Distance (1961)
Tan Dun: Traces (1989; rev. 1992)
John Cage: Music of Changes Book I (1951)
Salvatore Sciarrino: Sonate nr. 2 (1983)
– Pauze –
Claude Ballif: Pièces détachées pour piano, opus 6 (1952-1954)
I. Presto bruto
II.  Allegretto-allegro
III. Agitato
Pierre Boulez: Prélude, Toccata et Scherzo (1944)

Ralph van Raat  is al vanaf zijn 14e jaar volledig gefascineerd door de klassieke muziek van de twintigste eeuw. Alhoewel zijn repertoire van Bach tot Bartók loopt, ligt het zwaartepunt op componisten vanaf Debussy, Bartók en Ives tot hedendaagse meesters. Zijn doel is het publiek te overtuigen van de immense schoonheid en veelzijdigheid van de muziek van onze tijd met solo-recitals, lezingen met pianospel, concertoptredens, CD-opnames en bijzondere projecten.
In 2003 kreeg hij de titel Steinway Artist en voegde zich daarmee bij het exclusieve groepje pianisten waartoe onder meer Vladimir Horowitz, Martha Argerich, Alfred Brendel, Lang Lang en Keith Jarrett behoren.
Sinds 2006 heeft hij een exclusief contract met Naxos waar inmiddels meer dan 30 opnames van hem verschenen.

U kunt reserveren via reserveringen@modernemuziek.nl. Aan de deur worden geen kaartjes verkocht. Voor het bestellen van losse kaartjes kunt u het bedrag van €24 overmaken op banknummer NL78 INGB 0000 6517 17 ten name van Stichting Moderne Muziek Nijmegen. Reserveringen worden in volgorde van binnenkomst in behandeling genomen en bevestigd. Abonnementhouders en vrienden van de Stichting hebben voorrang.

Keren Motseri – sopraan
Joseph Puglia – viool

Foto Rob Hogeslag

György Kurtág
  Kafka-Fragmente
(1985-1986)

Korte inleiding
Deel 1
Pauze
Deel 2–4

De teksten vindt u hier en zijn gedrukt bij het concert beschikbaar.

De Kafka Fragmenten van de Hongaarse componist György Kurtág, een medestudent van György Ligeti aan de Liszt Academie in Boedapest, behoren tot zijn bekendste en meest uitgevoerde werken. Kurtág studeerde in 1957-58 in Parijs bij Olivier Messiaen en Darius Milhaud en kwam daar in contact met de westerse avant-garde. Daar ontdekte hij ook Kafka’s werken en verzamelde gedurende de volgende decennia fragmenten van zijn dagboek, brieven en een posthuum ontdekte tekst. Die collectie werd de basis voor een buitengewoon onconventionele en expressieve liederencyclus voor sopraan en viool.

Dit ruim een uur durende werk bestaat uit vier secties met 40 miniaturen die samen een mozaïek vormen van citaten uit Kafka’s werk.  De compositie is op ieder niveau multi-interpretabel – als een liederencyclus, een persoonlijk dagboek, een duet voor viool en sopraan, een wereldlijke passie in miniatuurvorm of eenvoudigweg een aaneenschakeling van klankervaringen, maar bovenal als een vertolking van de existentiële en ongrijpbare Kafkaeske ervaring van de absurditeit van ons bestaan.

Volledige uitvoeringen van dit meesterwerk zijn zeldzaam. Bij dit concert hoort u de integrale versie.

“Like Franz Schubert’s Winterreise cycle, György Kurtág’s Kafka Fragments … centers on the archetypal theme of wandering, the seeking of a path that remains profoundly elusive. … In its overall length, taking approximately an hour in performance time, the Kafka Fragments is comparable to Schubert’s masterpiece, despite the intense compression of Kurtág’s style, which is often reminiscent of Webern.”
William Kinderman

De Israëlische Keren Motseri is een veelzijdige en veelgevraagde sopraan met een repertoire dat loopt van de Renaissance tot en met de 21e eeuw. Als specialiste in de interpretatie van hedendaagse muziek werkte ze in heel Europa samen met componisten als Kaija Saariaho, Steve Reich en Louis Andriessen. Highlights van het afgelopen seizoen bestonden uit een tournee met Ensemble Modern en dirigent Enno Poppe waarbij zij Wolfgang Rihms ‘Abschiedsstücke’ vertolkte, een Bach cantate voor sopraan-solo onder Mathias Pincher in Berlijn, George Benjamins opera ‘Into the Little Hill’ onder leiding van de componist in Het Concertgebouw in Amsterdam en Bachs Matthäus Passion onder leiding van Philippe Pierlot.

De van oorsprong Amerikaanse violist Joseph Puglia heeft zijn sporen verdiend als een van de top-interpretatoren van de muziek van de 20e en 21e eeuw. Hij maakte zijn solo-debuut bij het Concertgebouw Orkest, speelt als concertmeester bij het Asko|Schönberg Ensemble. Hij gaf concert- en kamermuziekoptredens op locaties als Lincoln Center en Carnegie Hall, Library of Congress, Southbank Centre (Londen), Salle Pleyel (Parijs) en Melbourne International Arts Festival. Lopende projecten omvatten ‘Voices of the Violin’, waarin hij onderzoekt hoe de eigen persoonlijkheid van een viool onze muzikale ervaringen beïnvloedt. 

Joseph Puglia bespeelt een viool van Anselmo Bellosio (Venetië, c.1785) dat hem ter beschikking gesteld is door de Karel Appel Estate.

Het concert van Ralph van Raat dat aanvankelijk voor 25 februari gepland was vindt nu plaats op 5 mei.