Concert 30 maart 16 uur

Chambre d’écoute

<Difference and Repetition>

Katharina Olivia Brand – piano
Verena Sennekamp – cello
Christian Kemper – hobo

De Oostenrijkse componist Bernhard Lang organiseert zijn stukken als delen van grote series die elk over een speciale esthetische kwestie gaan, een specifiek muzikaal fenomeen of een bepaalde compositiestrategie. In 1988 ontstond  het eerste deel van Differenz/Wiederholung voor fluit, cello en piano. Het programma van vandaag draagt deze titel. En het benoemt het idee van het programma: de werken commentariëren op de relatie van gelijkheid en ongelijkheid, continuïteit en discontinuïteit in de hedendaagse muziek. Ze doen dat zowel als afzonderlijke stukken als door de plaatsing in het programma.

Anton Webern                                  Drei kleine Stücke op.11 (1914)
1883-1945                                         cello en piano
Bernhard Lang                                  Differenz / Wiederholung 1.3 (1998/2013)
*1957                                                 versie voor hobo, cello en piano
Anton Webern                                  Drei kleine Stücke op.11
                                                            herhaling
                                        Pauze
Bernd Asmus                                    KNELL (1988)
*1959                                                 piano
Dieter Mack                                      Preret (1983)
*1954                                                 hobo en piano
Helmut Oehring                               LEUCHTER (uit: kurz im Müll gestochert) (1994)
*1961                                                 hobo, cello, geprepareerde piano en opname

Bernard Lang creëert een spel van deceptie waarbij hij herhalingsprocedures gebruikt die verschillen van die in de traditionele muziek. Typerend zijn de cut en loop technieken die  gebruikelijk zijn in hedendaagse media, in het bijzonder de experimentele film.

Het groot opgezette werk van Lang wordt geflankeerd door twee uitvoeringen van Anton Weberns Drei kleine Stücke op. 11 uit 1914, extreem gecondenseerde stukken die afzien van iedere vorm van herhaling of formele terugverwijzing en zo tot symbool worden van niet continueerbare muzikale momenten. Na Langs uitgebreide improvisatie over de mogelijkheden van herhaling klinkt Weberns muziek opnieuw en waarschijnlijk volkomen verschillend.

Een totaal andere benadering van herhaling komt voort uit rituele gebruiken die we in vrijwel iedere cultuur vinden. De componist Dieter Mack maakte een intensieve studie van de muzikale tradities in Indonesië en laat zijn ervaringen in zijn eigen werken doorklinken. In Preret (genoemd naar een zeldzaam dubbelrietinstrument uit Lombok) tracht hij zowel de uitvoerder als de toehoorder op een ritualistische wijze te sensibiliseren de subtiele veranderingen waar te nemen. Deze strategie van sensibilisering wordt al aangekondigd in Bernd Asmus‘ pianostuk KNELL waarin de componist een verschuiving van de waarneming van bekende klanktypes bewerkstelligt door ze te op te laten klinken uit de laagste registers van de piano.

Het programma besluit met een stuk van de Duitse componist Helmut Oehring. Als kind van dove ouders begon hij een ongebruikelijke carrière als autodidact componist. Leuchter (aus: kurz im Müll gestochert) is – evenals het stuk van Lang – deel van een grotere groep stukken en evenals Lang toont hij interesse in quasi-cinematografische technieken. Oehring beschrijft zijn compositie als “een sound-track van een film die niet vertoond wordt”. Zijn gebruik van cuts en loops creëert een wat verwarrende muzikaliteit die scherp contrasteert met de andere stukken in dit concert.

De bezetting

De pianiste Katharina Olivia Brand speelt moderne piano en historische piano’s. Ze studeerde aan het conservatorium in Karlsruhe en aan de Universiteit van California te Los Angeles. In 2001 promoveerde ze op de retorische inhoud van Mozarts pianowerken. Katharina gaf concerten, lezingen en masterclasses in vele staten van Europa , Noord- en Zuid-Amerika en Zuid-Oost Azië. Ze is docente aan de universiteiten van Heidelberg en Graz.

Verena Sennekamp studeerde cello bij Aldo Parisot aan de Yale School of Music bij Aldo Parisot, aan het conservatorium in Karlsruhe en het conservatorium van Amsterdam. Ze sleepte prijzen in de wacht op de International New England Chamber Music Competition en het Europese Regio Cultuur Initiatief. Ze trad op op tal van internationale festivals voor hedendaagse muziek in Engeland, de VS, Duitsland, Zwitserland en Azië.   In 2009/2010 was ze artist in Residence at the Gstaad New Year Music Festival.

De hoboïst Christian Kemper studeerde bij Martin Schie (Essen/Duisburg), bij Thomas Indermühle (Karlsruhe) en bij Peter Veale. Hij is lid van het Initiatief voor Nieuwe Muziek “Suono Mobile” (Stuttgart), Ensemble Surplus (Freiburg) and Ensemble Chronophonie (Freiburg). Hij trad op in tal van Europese landen, de VS, Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië.  Hij onderwees muziektheorie aan de conservatoria van Freiburg en Stuttgart en doceert tegenwoordig muziektheorie aan het conservatorium in Karlsruhe.